تأثیر مدیریت‌های آبیاری جویچه‌ای بر روند رشد ریشه گیاه ذرت

مدیریت آبیاری یکی از عوامل بسیار مهم و تأثیرگذار بر روند گسترش و توزیع ریشه گیاه است که مورد توجه بسیاری از محققین است. هدف از این پژوهش بررسی چگونگی رشد و توزیع ریشه گیاه ذرت در مدیریت‌های مختلف آبیاری جویچه­ای است. این پژوهش به‌صورت کرت­های یک‌بار خردشده، در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقاتی کبوترآباد اصفهان انجام شد. عامل اصلی شامل سه سطح رژیم آبیاری (100%) I1، (%80) I2، (%60) I3 و عامل فرعی شامل سه روش آبیاری جویچه‌ای مرسوم، یک‌درمیان ثابت و متناوب بود. پارامترهای اندازه‌گیری شده در ریشه شامل طول، سطح، حجم، وزن تر و خشک بود که در پنج مرحله از رشد گیاه شامل نه برگی، 14 برگی، ظهور گل‌آذین، شیری شدن و رسیدگی فیزیولوژیک انجام شد. نتایج نشان داد که تأثیر رژیم‌های مختلف آبیاری و نیز نوع روش آبیاری جویچه­ای بر ویژگی­های اندازه­گیری­شده ریشه از نظر آماری معنی­دار بوده است (در سطح پنج درصد). رژیم آبیاری I1 در حضور آبیاری جویچه­ای مرسوم و رژیم I3 در روش آبیاری یک‌درمیان ثابت به ترتیب بیشترین و کمترین تأثیر را بر صفات مختلف رشد ریشه داشتند. در این پژوهش بیشترین تأثیرپذیری صفات مورد نظر در ریشه در عمق 20-0 سانتیمتری مشاهده شد. روند رشد ریشه از نظر مقادیر ویژگی­های اندازه­گیری­شده، از مرحله 9 برگی تا قبل از پرشدن، صعودی و پس از آن ثابت و در انتهای دوره، کاهشی بوده است. به‌طور کلی با اعمال شرایط کم آبیاری تا 20 درصد در آبیاری جویچه­ای مرسوم و یا کاربرد آبیاری متناوب، می­توان ضمن صرفه­جویی در مصرف آب به یک سامانه توسعه ریشه مناسب برای جذب آب و مواد غذایی موردنیاز گیاه دست یافت.